tatar,tatarca,tatarşa,tatarlar,tatarlık,tatarım,tatarman,tartar,tatars
Çiborek
İsmail Otar
Ataydan kalgan aşlar; etli, maylı kamuraş
Köbetemen katlama, lakşa, cantık, tataraş,
Sarıburma, kalakay, uğmaç, kavurma börek,
Tabakbörek, irimşik, ya da mingen çibörek,
Ögüzbörek, kıygaşa, en başta da çibörek
Biz, bularman öskenmiz, başka bir aş ne kerek.
Yüzyıllardan biyakka, bularman katkan süyek,
Miyimizge işlegen, kündük buman kesilgen,
Kan bularman koyurgan, hep bularman ösülgen...
Bıydaynı biz tapkanmız; Kamuraş baş aşımız.
Aşagansayın bonu, ösetura yaşımız;
Bala, çaga, kalkımız sağlam, akıllı bola,
Ne iş körse boldurmay, gene de küçlü kala.
Kayaktan kelse balam bir çibörek kokusu,
Uyaklarda yaşaydır bir Kırım korantası.
(Kırımlı) man (çibörek) ayrılmay birbirinden;
Kırımlılıktan çıka ayrılsa çibörekten.
Kaysı kız bilmiy bolsa çibörek yasamaga.
Soramaylar, almaylar anaylar caşlarına.
Keçse çibörek sözü, köz u yakka aylanır,
Kursak çalışabaşlar, avuz suyu çıbırır.
Çibörek pişirmege keldi ya endi sıra:
Aşkanada cayuvnu cay konanın astına;
Un, suv, tuzunu karıştır, ölçülü bas kamurnu,
Kulak memesi dayın bolmalı cımşaklığı.
Yumrukdayın kes yuvarla, al endi oklavanı
Yapışmasın dep unla, tögerek aç herbirin
En bir süyem bolmalı, kalınlık koy terisi,
İnce bolsa teşilir, kalın bolsa kalır çiy.
Bolsun eki kapımlık, yasalmalı kiçkene.
Alayının boyu da uymalı birbirine.
Bol soğanlı kıymanı toltur bir yarısına
Cap üstüne yarısın, yarımayday ettirip;
Çevre çetin bastır kes, çoyun kazan içinde
Kaynap turgan mayına sal bin çetten akırtın.
May kokusu da üyge cayılmasın dep aytsan,
Aruv çeksin çagarak, tıkanmazsın kokudan.
Şır şır etip şırıldap pişebaşlar kamurun.
Bir ekilep köpdürüp kaynat,biraz üyrülsün.
Şarr! etkende en sonu; mına pişti baş aşın.
Şilter, uklum, samaday çıgarılmaz çolpuman,
Parmakların canmasın, maşaman al kazandan.
Üy savutnun içine, sal tögerek konaga,
Körünmesin üyümden kim otursa aldına.
Toplaşsın korantamız endi kona başına,
Son, sıraman otursun, herkes karap yaşına.
(Pismillâ!) dep başlasa kartımız aşamaga,
Başlar alay kollar da savutka uzanmaga;
Kimse bir şiy konuşmaz, ortaga bir lap aytmaz;
Bir kol kalabalığı körünür, hiç toktamaz,
Avuzlarman savutnun arasında katalar,
Kol işler, avuz oynar, tamaklar da cutarlar,
Sorpasını şıbırtıp, eki üyür bir katla
Cıllı cıllı aşay ber, çatal, bıçak kullanma
Birin cala, biri cut, birin kolda azır tut;
Tirkelsin artlartından, hiç toktamay çayna, cut.
Cıyrık bolsan toymazsın, aç turarsın sopradan.
Tapkanda aşa balam, peşman bolma sonradan.
Kertme turşusu, katık ya cazmaman tokmakla;
Art artına aşeyber, kursak algaçı aşa.
Kasta bolsan toktama sakın tokuzlamadan;
Avursunur son rızkın, tabalmazsın kıdırsan.
Onbeş cigirmiden son açıla başlar iştahın,
Aşa balam, aşayber, yatışkanda aşavın,
Tirnekle gene aşa, oga naz etilir mi?
Okşıgaçı aşayber, oga hiç toyulur mu?
Eger bilmek istesen negadar aşaganın,
Her çibörek alganda kopar sakla kenarın,
(Aşamayman köp) desen alıp alıp sayarsın.
Katındaki kırslasa bo belegini senin,
Kaytanbaştan başlarsın kenardan koparmaga.
Köbdeşlenir kursagın, yaklaşkanda kırıkka
Tolasımak gerekir. Bundan artık aşasan
Belki bastırık kelir, belki cemlersin yarın.
Ne zarar bolaken şo, biraz fazla kaçırsan .
Zaten şehit sayıla kim ölse çibörekten
Yarlıkanır günahın, makbul bolur orazan.
Arada aytar anay:-"Nasip saldım sizlerge.
Üylenecek demektir; çıksa üzüm kızlarga;
Zeytin çıksa caşlarga işi aruv bolacak;
Ekevi kimge çıksa, o Kırımga kaytacak."
Canga can kata diyler, aruv bolsa çibörek;
Rahat yuklana diyler, kursak tolsa çibörek...
Başka aşday tuvuldur, aşaganga tam cugar,
Tez öser aşaganlar, birden canlılık tuyar.
Çibörekmen kim össe, kastalık neken bilmez;
Ülser, kanser, veremden, taşikardiden ölmez.
Aytuvlu doktur aytkan, tansiyonlu bir kartka:
- Babay, başka çare yok, çibörek kerek saga!...
Karnın avursa balam, pasulyaman, kabaktan,
Zitin maylı aşlardan, pırasa, ıspanaktan,
Saruvun küyse kadam, bamyadan, kerevizden
Karnıbahar, havuçtan, patlıcandan, büberden
Başın avursa, ya da, kelse avur bir sancı
Dakikasında keser Çibörektir ilâcı...
Bolsa eğer sofrada, azganaçık çibörek
Her bir dertke devadır başka ilâç ne kerek.
Baharda, cıllı cazda, küzde ya kattı kışta,
Erte carık, üylede, akşam vaktında aşta,
Arman başlap pitkende, üyde, toyda ya colda
Men onsuz etalmayman, çiböregim hep kolda.
İptarlarda, temçitte bol çibörek aşasan
Raat eter kursagın, makbul bolur orazan.
Er bir yerde, er vakıt aruv keter çibörek,
Protein, kalori, gıdası bol mubarek..
Çaş kelinge çibörek, çaş kiyevge çibörek;
Savlık, huzur bolsun dep kart, sabiyge çibörek.
Tez tüzelsin zavallı, ber çibörek loksaga
Sağlam bolsun müçesi, kırkı tolgan balağa.
Biraz kuyruk suvurttur, biraz da çibörek ber
Bir yaşında balanı kes sütten kızım yeter,
Başka bir aş tüşünme çibörek , bir kaç tane.
Tez össün dep torunga çibörek berse nine,
Tezden yensin düşmannı, askerlerge çibörek,
Caş kelinge çibörek, caş kiyevge çibörek.
Közü cumdurulganda, bir Kırımlı kişige,
Toktatılmadan ketsin, tez barsın dep cennetke
Zemzem suvuman bir de çibörek sorpasından.
Tamgızırsın avzına; çibörek koklatırsın.
Çekmesin dep sıkıntı Kırımlılar uçmakta
Huriler taşıyeken bol çibörek aldına...
Canga can kata diyler, aruv bolsa çibörek,
Rahat yuklana diyler, kursak tolsa çibörek.
Otar köyde, Kırımda bir çibörek aşasam
Artından da kötersem tostakanman yazmanı
Çölde atlar carışsa, caşlar küres tutsalar
Dare ursa (Dokuz)nu; çalınsa (Hoş geldiniz)
(Hanın sofra havası, tolu), (Borlu), (Aktaban)
(Ağır Hava) (Kaytarma), (Beyimi Odaman) (Çoban)
(Antetkemen) den son (Atımın başı aylansa)
Türkelleri betine, Tutsak Türklük kurtulsa
Celpiriy korsem kökte, Türk birliği bayrağın
(Yaşav endi yetti) dep kaz mezarcı toprağım;
Çibörekni aşadık, çok şükür Rabbimizge
Savluk, külkü, neşeni, kop körme Tanrım bizge
Sen bizlerge her vakit bunday aşav kısmet et
Alay halkımızga da toplu yaşav kısmet et.
Hasretlerge acı da, sagıngannı kavuştur;
Düşmanga kün kösterme, kardaşnı tez körüştür.
Bizni ayırma Rabbim, yurttan hem Çibörekten;
Kısmetimizni kesme bir vakit mübarekten...