tatar,tatarca,tatarşa,tatarlar,tatarlık,tatarım,tatarman,tartar,tatars,tatari,tatareşte,ninniy
Aşik oyuni~Ak suyek (Jocul de Arşice tataresc)
Publicat de tatarman la joi, martie 25, 2010 6 comentarii
tatar,tatarca,tatarşa,tatarlık,tatarlar,tatarmız,tatarsın,tatarman,tatarım,tartar,tatars
Jocul de Arşice tataresc dobrogean (dobruca tatarların Aşık oyunı )
Cum nu am gasit nicaieri o descriere mai amanuntita sau un regulament in lb. romana a acestui joc tataresc, m-am gandit sa o fac eu si, in curand sper, voi posta in intregime regulile acestui frumos joc interactiv care din pacate nu se mai practica.
Acest joc era foarte popular in trecut in satele cu populatie tatara din Dobrogea. Practicat de tinerii tatari din satele dobrogene, este cel mai cunoscut joc exclusiv tataresc de la noi. Cunoscut si sub numele de "Ak suyek", radacinile-i sunt in Asia Centrala iar aparitia lui se pierde practic in negura timpului.
Piesele acestui joc se cheama "aşik"(arşice) si sunt niste oase ce provin de la articulatia genunchiului de ovina(numele de "aşik" reprezinta denumirea turcica a acestui os). Cele patru faţete lungi ale unui os erau numite, in functie de forma si polul acestuia: şık si buk, tawga si tawşa. Aceste faţete dadeau fiecare in parte o anumita insemnatate(putere) pietrei in joc.
Fiecare jucator detinea, in numar nedeterminat, mai multe piese insemnate in culori sau semne distincte. Locul de joaca era uliţa, in general orice spatiu cu teren plat. Fiind un joc de maidan, se practica cu un numar mai mare de participanti, astfel marindu-se miza si atractivitatea jocului. Miza consta in a acumula cat mai multe arşice de la ceilalti concurenti. Acestea adunate, erau aruncate din mana, iar in functie de pozitia lor se stabilea piesa cea mai "puternica", detinatorul ei lovind primul. Aceasta consta in lovirea cu degetele, intr-un anumit fel, a piesei propri ca aceasta sa se lanseze intr-o piesa adversa. Piesele lovite ii apartineau din acel moment. Atunci cand se rata lovitura continua urmatorul din joc.
Regulamentul este mai complex si contine detalii cu care sper sa revin cat de curand.
Jocul de Arşice tataresc dobrogean (dobruca tatarların Aşık oyunı )
Cum nu am gasit nicaieri o descriere mai amanuntita sau un regulament in lb. romana a acestui joc tataresc, m-am gandit sa o fac eu si, in curand sper, voi posta in intregime regulile acestui frumos joc interactiv care din pacate nu se mai practica.
Arşice.Aşık suyekler |
Piesele acestui joc se cheama "aşik"(arşice) si sunt niste oase ce provin de la articulatia genunchiului de ovina(numele de "aşik" reprezinta denumirea turcica a acestui os). Cele patru faţete lungi ale unui os erau numite, in functie de forma si polul acestuia: şık si buk, tawga si tawşa. Aceste faţete dadeau fiecare in parte o anumita insemnatate(putere) pietrei in joc.
Fiecare jucator detinea, in numar nedeterminat, mai multe piese insemnate in culori sau semne distincte. Locul de joaca era uliţa, in general orice spatiu cu teren plat. Fiind un joc de maidan, se practica cu un numar mai mare de participanti, astfel marindu-se miza si atractivitatea jocului. Miza consta in a acumula cat mai multe arşice de la ceilalti concurenti. Acestea adunate, erau aruncate din mana, iar in functie de pozitia lor se stabilea piesa cea mai "puternica", detinatorul ei lovind primul. Aceasta consta in lovirea cu degetele, intr-un anumit fel, a piesei propri ca aceasta sa se lanseze intr-o piesa adversa. Piesele lovite ii apartineau din acel moment. Atunci cand se rata lovitura continua urmatorul din joc.
Regulamentul este mai complex si contine detalii cu care sper sa revin cat de curand.
Jocul de arşice in Turcia
Bucataria tatareasca. Tatar aşkanası
Publicat de tatarman la marți, martie 23, 2010 3 comentarii
tatar,tatarca,tatarşa,tatarlar,tatarlık,tartar,tatars,tatari,tatareşte,sabantoy,kalakay,apakaylar,aş
O filmare cu cateva femei tatare pregatind cu iscusinta cocături traditionale tataresti.
update:
1. "malebe kalakay"(o placinta din foi cu diverse umpluturi)- in video,la inceput, se vede cand intind foile si le ung cu ulei.
2. "tatar boregi"(placinta la tava -cu diverse umpluturi)- cele din tavile mici pe care le bagau in vatra(pîrîn).
3. "suberek"[placinta cu carne(et)~branza(pener)]- sunt cele pe care le prajeau in ulei(may).
4. "kalakay"(un fel de lipie)
5. "nogay/tatar cayi"[ceai tataresc - din apa(su), lapte(sut), piper(karabiber), sare(tuz)]- aici nu se mai obisnuieste aceasta bautura, tatarii dobrogeni servind cocaturile cu koşap(compot) sau ayran.
O filmare cu cateva femei tatare pregatind cu iscusinta cocături traditionale tataresti.
update:
1. "malebe kalakay"(o placinta din foi cu diverse umpluturi)- in video,la inceput, se vede cand intind foile si le ung cu ulei.
2. "tatar boregi"(placinta la tava -cu diverse umpluturi)- cele din tavile mici pe care le bagau in vatra(pîrîn).
3. "suberek"[placinta cu carne(et)~branza(pener)]- sunt cele pe care le prajeau in ulei(may).
4. "kalakay"(un fel de lipie)
5. "nogay/tatar cayi"[ceai tataresc - din apa(su), lapte(sut), piper(karabiber), sare(tuz)]- aici nu se mai obisnuieste aceasta bautura, tatarii dobrogeni servind cocaturile cu koşap(compot) sau ayran.
Parfumul vechiului sat tataresc dobrogean
Publicat de tatarman la luni, martie 22, 2010 3 comentarii
tatar,tatarca,tatarşa,tatarlar,tatarlık,tatarım,tatarman,tartar,tatars,tatari,tatareşte
Dealurile Dobrogei au parfum de miere si de struguri. Sunt maruntele, line si ascund, departe de locul in care marea vine sa se loveasca zgomotos de tarm, sate linistite, cu case albe si carute vechi pe drumuri colbuite. Nu
turisti imbracati tipator, nici piscine. Cate o geamie viu colorata isi inalta turnul de unde imamul, in vremuri de demult, isi chema credinciosii de cinci ori pe zi sa se inchine lui Allah. Cimitire musulmane cu pietre vechi, acoperite de verdeata, sub care dorm tatari si viteji din neamul cumanilor. Bucati din Asia mongolilor, uitate parca pe pamantul Dobrogei de hoardele cruzilor hani; Agilar, Akbas, Tatligeak, Azaplar, Balaban Tatligeak, Gence Malle. Azi nu se mai numesc asa. Pe harta, soferul ratacit pe dealurile Dobrogei o sa gaseasca Hagieni, Albesti, Dulcesti, Tataru, 23 August, Mereni. Sate unde tatarii au fost candva stapani atotputernici. Acum, neamul mongol s-a risipit, s-a amestecat.
Acum sute de ani, isi amintesc tatarii batrani din marturiile bunicilor,
Neamul lui Gingis-Han de pe pamantul Dobrogei
Satele tataresti din Dobrogea, cu nuntile care tineau zile in sir, cu geamii neincapatoare, batai intre tineri aprigi ai caror stramosi au luptat in hoarda lui Gingis-Han mai traiesc doar in povestile batranilor.
Dealurile Dobrogei au parfum de miere si de struguri. Sunt maruntele, line si ascund, departe de locul in care marea vine sa se loveasca zgomotos de tarm, sate linistite, cu case albe si carute vechi pe drumuri colbuite. Nu
Acum sute de ani, isi amintesc tatarii batrani din marturiile bunicilor,
Nawrez Bayramınız Kayırlı Bolsın
Publicat de tatarman la duminică, martie 21, 2010 0 comentarii
tatar,tatarca,tatarşa,tatarlar,tatarlık,tatarım,tatarman,tartar,tatars,tatari,tatareşte,nawrez,nevruz,naurez
VOTATI! MaNga - We could be the same (Turcia / Eurovision 2010)
Publicat de tatarman la sâmbătă, martie 20, 2010 0 comentarii
turkey, eurovision 2010, turcia, turkiye, manga
Melodia Turciei - Eurovision 2010
The Song of Turkey -Eurovision 2010
Melodia Turciei - Eurovision 2010
The Song of Turkey -Eurovision 2010
Islam,Imperiul Credintei [III] - Otomanii (documentar)
Publicat de tatarman la sâmbătă, martie 20, 2010 0 comentariiNawrez cırı
Publicat de tatarman la joi, martie 18, 2010 0 comentarii
tatar,tatarca,tatarşa,tatarlar,tatarlık,tatarım,tatarman,tartar,tatars,tatari,tatareşte
Colind de Nawrez
Nawrez cırı
Nawrez keldı korınız
Korımnıgın berınız
Cennet bolsın cerınız
A za nawrezim mubarek.
Yaz keldı yaban
Tıgıldı yerge saban
El hayatu vel iman
A za nawrezim mubarek.
Yaz keldı carık boldı
Aywanlar arık boldı
Konlerı şarık boldı
A za nawrezim mubarek.
Nawrez keldı yaz keldı
Ordek keldı, kaz keldı
Kuşlardan awaz keldı
A za nawrezim mubarek.
Ceşmelerden suw akar
Cengem kapıdan bakar
Tokiyga şewre takar
A za nawrezim mubarek.
Uyum altında bakşa
Aktar totam bır bokşa
Ya marama, ya akşa
A za nawrezim mubarek.
Awalarda uşar kaz
Men aytayim, ozın yaz,
Işte keldı bahar, yaz
A za nawrezim mubarek.
Colind de Nawrez
Nawrez cırı
Nawrez keldı korınız
Korımnıgın berınız
Cennet bolsın cerınız
A za nawrezim mubarek.
Yaz keldı yaban
Tıgıldı yerge saban
El hayatu vel iman
A za nawrezim mubarek.
Yaz keldı carık boldı
Aywanlar arık boldı
Konlerı şarık boldı
A za nawrezim mubarek.
Nawrez keldı yaz keldı
Ordek keldı, kaz keldı
Kuşlardan awaz keldı
A za nawrezim mubarek.
Ceşmelerden suw akar
Cengem kapıdan bakar
Tokiyga şewre takar
A za nawrezim mubarek.
Uyum altında bakşa
Aktar totam bır bokşa
Ya marama, ya akşa
A za nawrezim mubarek.
Awalarda uşar kaz
Men aytayim, ozın yaz,
Işte keldı bahar, yaz
A za nawrezim mubarek.
Tatar odası
Publicat de tatarman la miercuri, martie 17, 2010 0 comentarii
tatar,tatarca,tatarşa,tatarlar,tatarlık,tatarım,tatarman,tartar,tatars,tatari,tatareşte
"Camera tatareasca" amenajata in sediul central al U.D.T.T.M.R.din Constanta.
"Camera tatareasca" amenajata in sediul central al U.D.T.T.M.R.din Constanta.
20 de ani de "KaraDeniz"
Publicat de tatarman la marți, martie 16, 2010 2 comentarii
tatar,tatarca,tatarşa,tatarlar,tatarlık,tatarım,tatarman,tartar,tatars,tatari,tatareşte,kara deniz
Vineri, la sediul UDTTMR Constanta, a avut loc un banchet aniversar cu ocazia implinirii a 20 de ani de la infiintarea ansamblului "KaraDeniz". Si-au dat intalnire trei generatii de dansatori si instructori de dans care, in decursul acestor ani, au dus cu sine o parte din frumoasele traditii tataresti crimeene. In toti acesti ani ei si-au sacrificat timpul liber, voluntar, in scopul conservarii si perpetuarii valorilor tataresti, fapt pentru care merita tot respectul nostru.
La Multi Ani , "KaraDeniz" !
Vineri, la sediul UDTTMR Constanta, a avut loc un banchet aniversar cu ocazia implinirii a 20 de ani de la infiintarea ansamblului "KaraDeniz". Si-au dat intalnire trei generatii de dansatori si instructori de dans care, in decursul acestor ani, au dus cu sine o parte din frumoasele traditii tataresti crimeene. In toti acesti ani ei si-au sacrificat timpul liber, voluntar, in scopul conservarii si perpetuarii valorilor tataresti, fapt pentru care merita tot respectul nostru.
La Multi Ani , "KaraDeniz" !
poza cu o parte din cei prezenti |
UPDATE : un scurt montaj cu filmari din timpul petrecerii
O petrecere pe cinste!
Turk duniyasinda Nawrez bayramin adetleri
Publicat de tatarman la luni, martie 15, 2010 0 comentarii
tatar,tatarca,tatarşa,tatarlar,tatarlık,tatarım,tatarman,tartar,tatars,tatari,tatareşte
Comemorare Iaşar Memedemin
Publicat de tatarman la duminică, martie 14, 2010 0 comentarii
tatar,tatarca,tatarşa,tatarlar,tatarlık,tatarım,tatarman,tartar,tatars,tatari,tatareşte,iasar memedemin
Astazi a avut loc, la Palatul Copiilor din Constanta, comemorarea poetului Iaşar Memedemin. S-au atribuit diplome si premii in cadrul concursului "Premiul Memedemin Iaşar pentru poezie si limba tatara".
Ansamblul "KaraDeniz" a sustinut o serie de dansuri traditionale, astfel subliniind cei 20 de ani de existenta.
Astazi a avut loc, la Palatul Copiilor din Constanta, comemorarea poetului Iaşar Memedemin. S-au atribuit diplome si premii in cadrul concursului "Premiul Memedemin Iaşar pentru poezie si limba tatara".
Ansamblul "KaraDeniz" a sustinut o serie de dansuri traditionale, astfel subliniind cei 20 de ani de existenta.
Nawrez
Publicat de tatarman la joi, martie 11, 2010 0 comentarii
tatar,tatarca,tatarşa,tatarlar,tatarlık,tatars,tatari,tatareşte,nawrez,nevruz, navrez,nowruz,nauriz
Nawrez-ul la tatarii dobrogeni
Nawrez-ul vine o data cu noul an astrologic si zodiacal, adica la 21 martie, momentul echinoctiului de primavara.
Este o sarbatoare foarte veche a lumii tatare si celebreaza Anul Nou (din persana - "nev" = nou, "ruz" = an) si sosirea primaverii.
Pentru comunitatea tatara din Dobrogea, nu de mult, era unul din cele mai asteptate evenimente ale anului. Femeile pregateau casa si curtea in intampinarea Nawrez-ului si gateau diferite mancaruri traditionale. Se vopseau oua cu care se ciocnea, existand si o vorba precum ca pana nu cade coaja de ou pe jos nu vine primavara. Barbatii mergeau la geamie rugandu-se pentru un an imbelsugat iar la intoarcere, prin faptul ca aduceau vestea acasa, "oficializau" sosirea primaverii.
Copiii plecau sa colinde vecinii si rudele impodobind o creanga de copac inverzita cu flori de primavara (nawrez şeşekleri) ...
Fiecare dintre cei colindati adaugau la acel bayrak(steag), de fapt o creanga inmugurita, diferite obiecte precum batiste, marame, batice, si le daruiau copiilor oua vopsite, fructe, dulciuri ori bani.
In prezent, cu exceptia catorva localitati, nu se mai practica decat in cadrul unor festivitati organizate, cu scopul conservarii acestui frumos obicei traditional tataresc.
Nawrez-ul la tatarii dobrogeni
Tuzla'da (Kostencî) Nawrez bayragî |
Nawrez-ul vine o data cu noul an astrologic si zodiacal, adica la 21 martie, momentul echinoctiului de primavara.
Este o sarbatoare foarte veche a lumii tatare si celebreaza Anul Nou (din persana - "nev" = nou, "ruz" = an) si sosirea primaverii.
Pentru comunitatea tatara din Dobrogea, nu de mult, era unul din cele mai asteptate evenimente ale anului. Femeile pregateau casa si curtea in intampinarea Nawrez-ului si gateau diferite mancaruri traditionale. Se vopseau oua cu care se ciocnea, existand si o vorba precum ca pana nu cade coaja de ou pe jos nu vine primavara. Barbatii mergeau la geamie rugandu-se pentru un an imbelsugat iar la intoarcere, prin faptul ca aduceau vestea acasa, "oficializau" sosirea primaverii.
Copiii plecau sa colinde vecinii si rudele impodobind o creanga de copac inverzita cu flori de primavara (nawrez şeşekleri) ...
Nawrez keldî korînîz
Korîmnîgîn berînîz
Cennet bolsîn cerînîz
A za, nawrezîm mubarek.
(...)Tuzla'da Nawrez toplantîsî |
In prezent, cu exceptia catorva localitati, nu se mai practica decat in cadrul unor festivitati organizate, cu scopul conservarii acestui frumos obicei traditional tataresc.
Islam, Imperiul Credintei [II] - Desteptarea (documentar)
Publicat de tatarman la joi, martie 11, 2010 1 comentariiNo Reservations - Uzbekistan (documentar)
Publicat de tatarman la marți, martie 09, 2010 0 comentariiRevista pentru femeia tatara crimeana
Publicat de tatarman la luni, martie 08, 2010 0 comentarii
tatar,tatarca,tatarşa,tatarlar,tatarlık,tatarım,tatarman,tartar,tatars,tatari,tatareşte
Prima revista pentru femeia tatara a fost lansata pe 4 martie in Crimeea . "Arzi"(Dorinta) se vrea versiunea restaurata a revistei "Alemi Nisvan"( Lumea femeilor). Aceasta luase nastere pe 3 martie 1906 la Akmescit din ideea lui Ismail Gaspirali si radactata de fiica sa Şefik Gaspirali, fiind o revista ce promova egalitatea si libertatea femeii in societatea musulmana. Era publicat in Crimeea, in lb. tatara crimeeana si rusa, dar si peste hotare in Rusia, Turkestan, Egipt, India si chiar Japonia. A avut un mare impact in emanciparea femeii tatare crimeene, astfel explicandu-se marele numar de femei activiste in Miscarea Nationala a Tatarilor Crimeeni precum : Ayşe Saitmuratova, Sabrie Seutova,Vedzie Kaşka, Zampira Asanova, Vasfie Kairova si Safina Gemilev.
Prima revista pentru femeia tatara a fost lansata pe 4 martie in Crimeea . "Arzi"(Dorinta) se vrea versiunea restaurata a revistei "Alemi Nisvan"( Lumea femeilor). Aceasta luase nastere pe 3 martie 1906 la Akmescit din ideea lui Ismail Gaspirali si radactata de fiica sa Şefik Gaspirali, fiind o revista ce promova egalitatea si libertatea femeii in societatea musulmana. Era publicat in Crimeea, in lb. tatara crimeeana si rusa, dar si peste hotare in Rusia, Turkestan, Egipt, India si chiar Japonia. A avut un mare impact in emanciparea femeii tatare crimeene, astfel explicandu-se marele numar de femei activiste in Miscarea Nationala a Tatarilor Crimeeni precum : Ayşe Saitmuratova, Sabrie Seutova,Vedzie Kaşka, Zampira Asanova, Vasfie Kairova si Safina Gemilev.
Eldar Seytabla (muzica)
Publicat de tatarman la duminică, martie 07, 2010 0 comentarii
tatar,tatarca,tatarşa,tatarlar,tatarlık,tatarım,tatarman,tartar,tatars,tatari,tatareşte,kirim,qirim,crimeea,crimea
"Eskı tatar mektebı"- bırperdelı temaşa (sceneta)
Publicat de tatarman la duminică, martie 07, 2010 0 comentarii
tatar,tatarca,tatarşa,tatarlar,tatarlık,tatarım,tatarman,tartar,tatars,tatari,tatareşte
Tatarşa bırperdelı temaşa (sceneta)
Eskı tatar mektebı
Bekir Şobanzade
Eskı usul bır tatar mektebı. Balalar alşaq raleşiklernın başında tız şoqıp otıralar. Oca torde mındernık ustınde bagdaş qurulıp otıra, qolında uzun bır şubuq tuta.
Oca (sozıp yuksek dawuşman): – Olan, Arslanbek, olan!... Bar oca ablana suw ketır, şalt bol...
Arslanbek (cılap): – Ocay, menım ayagıma, tunewın saban aydaganda, balaban, mınaw qadar, bır tegenek kırdı, ayagım işledı. ("Balaban" sozunı ekıncı başını ınceden sozıp ayta.)
Oca: – Sus, anladıq, o tegenek ayagına kırgence kozıne kırgeydı senı. O balaban tegeneknı kormedınmı?! Aywan...
Arslanbek: – Men tegeneknı kordım, amma tegenek menı kormedı… İnsan…
Oca (bek aşuwlanıp): – Aydı, mırıldama, domız! Şımdı mınawı şubuqman boyunnı olşermen. (Başqa bır yaqqa aylanıp, qolıman kosterıp) Ey, Qurtosman, Qurtosman!…
Qurtosman (ınce dawuşman, zorman soylene): – Ne diyceksız, ocay, mındaman...(Ayaqqa tura).
Oca: – Bar, ketır oca ablana bır-ekı asar suw.
Qurtosman: – Vay, canım, aysa, canım, ocay, ocayşıgım, tunewın agaş keskende, baltanı, bırden kormiy, sol qolımnın baş parmagına urdım, parmagımı kestım, canım ocay, e,e,e...
Oca (baqırıp): – Anladım, şişip qal, kozlerın kor bolgan eken, baltanı qolına urıp. (Başqa yaqqa aylanıp) Ey, kışkene Selami!
Selami (sozlerının ışınde "c " arifi yerıne "z ", "l" ve "r" arplernın cerıne "i " qullana, saqaw kışıdiy laqırdı ete): – Mındaman, ozay, ne dızeksız, ozay.
Oca: – Bar, oca ablana bır-ekı asar suw ketır!
Selami (cılamsırap): – Ozay, menım qatıyşıqyayımnın ışıne suw kiye.
Oca (bek ziyade aşuwlanıp): – Tur diymen saga saqaw it, qatırların teşık bolsa, balaqlarını tur de, bar al da kel!
Kışkene Selami tura, balaqların ture, oca ablasına suw ketırmege kete. Oca qalgan balalarnın sabaqların tınlemege başlay.
Oca (başqa dawuşman): – Aqız, Menli Ayşe! Oqı, qarayım, sabagınnı bılesınmı?
Menli Ayşe (murnın tarta, başın tırnay, sozıp-sozıp okıy): – Elifnı ustun "e", elifnı esre "i", elifnı otru "u", be ustun "be", be esre "bi", be otru "bu", te ustun "te", te esre "ti", te otru "tu", se ustun "se", se esre "si", se otru "su", cum ustun "ce", cum esre "ci", cum otru "cu"... (Elifbenı sonuna qadar oqıy).
Oca: – Boldı endı toqta, yarın "Elifke kusunen"nı uyrenıp kel.
Menli Ayşe (quvanıp): – Onı da bılemen, ocay. Istesenız oqıyım.
Oca: – Oqı qarayım, ezberden bılesınmı?
Menli Ayşe (başın kotere, awuzın kokke aşa, kozlerın cuma, sallanıp-sallanıp oqımaga başlay): – Elifke kusun "en", elifke esre "in", elifke otru "un". "Se"ge qadar yawaş oqıy, son şalt-şalt oqımaga başlay, "c", "a", "ha".
Oca: – Boldı, bek aruw, yarın Subanekenı uyren. Uyle namazı qılarmız. (Başqa yaqqa karay). Oqı sen, Bekmambet.
Bekmambet (başın tırnay, kozlerın oqalay, cenımen murnın surte, ozune maqsus bır maqamman sozıp oqumaga başlay): – Euzubillai, mineşşeytan iracim, pismilla iraman iraim. Elifde yoq, (yu... soza). "Be" astına bır noqta, "şalt-şalt"te ustunde ekı noqta, "se" ustune uş noqta, "cum" qarnında bır noqta, "h" da yoq… (soza) "ha" ustunde bir noqta, "dal"da yoq... (soza), "zal" ustunde bır noqta, "re" de yoq, "ze" ustunde bır noqta, "sin" de yoq, "şun" ustunde uş noqta.
Oca: – Apperım, Bekmambet!.. Babana aytayım, saga bır canı bork alsın.
(Bekmambet kuwana, qalpagın tuzete, cenımen murnın surte).
Oca (başqa bır balaga qarap): – Ey, taz Şurtiy! Oqı sen, bugun bılesınmı sabagınnı?
Taz Şurtiy (cılamsırap): – Ocam, tunewın oca ablama qıy kestım, aqşam ustu de ketıp şolden bızaw qaytardım, keşe de qazımız yoq edı, saba babam aqşa bermedı, qalipeme qampet ketırmedım, sabagımı bılmeymen...
Oca (bırden quturgan ayuwday aşuwlanıp ayaqqa tura, balalar koşe-onaq ralelernın astına pısalar. Oca qolından şubuqman taz Şurtiynı koteklemege başlay): – Sen taz yawur! Şıpıtday er waqıt bır yalanlar uydurıp kelesın…(Bek baqırıp). Ketırnız palankanı! Mına men senın canınnı alayım bugun...
Taz Şurtiy: – Urgan yerın otqa canmaz amman, ocayşıgım, kemışıklerım sındı da. (Bo qararda oca totay kışkene Selamimen Baubeknı qulaqlarından tutıp, suyrep kırgıze).
Oca totay (qocasına ayta): – Ey, bo şişkirnı maga suw ketırmege cibergenın ne ya? Anawı balaban yeşıl quyunı qopqaga tuşurgen...
Oca (şaşıp): – Şaştınmı, sen şoo? Neday yeşıl boyalı quyu?
Oca totay (qolın sallap): – Ay, vay, yeşıl boyalı quyu tuwıl, balaban yeşıl boyalı qopqanı quyuga tuşurgen eken.… E-e-e.
Oca (aşuwlanıp, Selamige qarap): – Ulan, qatıp tuşurdın o qopqanı quyuga?
Selami (cılamsıray, kozlerının yaşın surte): – Ozay, aysa ozay! Quyunın setine suwnı tokkenney, tokkenney, tokkenney de taygayavuq boygan. Suw taytazaqta bıyden ayagım taydı, qopqa da biyden quyuga tuştı de kettı.
Qurtbolat (bırden sekırıp turıp kulunşlı bır dawuşman saqawlanıp): Yalan ayta, ocay, esalet, tınewın saga barganda menım başıma bır taş urdı kasım-kozım bır qan boldı.
Oca (bek aşuwlanıp): – Esalet tuşurgendırsın onı, eşek!..
Selami: – Oyya biyya (vallah billah), esalet tusuymedım, ozay, zibi (cibi) qoptı tuştı de kettı.
Oca (yuksek dawuşman, bek aşuwlanıp): – Tur, dagıl da ketınız kozımnın aldından, aram olecekler... (Parmagıman sayıp). Tunewın suwga barganda balaban asarnı bır kırdınız, atlarnın astın kuregende seneknın sapı bır sındırdınız, bugun balaban yeşıl quyunı da qopqaga tuşurdınız, harap ettınız, qaraltımı. Sızden ne qayır korecek edım men. Aydı dagılınız!
Balalar (auladan şıqqan tuwarday turtuşıp, şımtışıp):
Caw, caw, cawunım,
Qara saban egiyım,
Qara tawuq soyayım,
Etın, mayın aşayım,
Qanın kokke şaşayım.
(Cırlay, cırlay dagılıp keteler).
Mart 3, 1919, Akmescit
Tatarşa bırperdelı temaşa (sceneta)
Eskı tatar mektebı
Bekir Şobanzade
Eskı usul bır tatar mektebı. Balalar alşaq raleşiklernın başında tız şoqıp otıralar. Oca torde mındernık ustınde bagdaş qurulıp otıra, qolında uzun bır şubuq tuta.
Oca (sozıp yuksek dawuşman): – Olan, Arslanbek, olan!... Bar oca ablana suw ketır, şalt bol...
Arslanbek (cılap): – Ocay, menım ayagıma, tunewın saban aydaganda, balaban, mınaw qadar, bır tegenek kırdı, ayagım işledı. ("Balaban" sozunı ekıncı başını ınceden sozıp ayta.)
Oca: – Sus, anladıq, o tegenek ayagına kırgence kozıne kırgeydı senı. O balaban tegeneknı kormedınmı?! Aywan...
Arslanbek: – Men tegeneknı kordım, amma tegenek menı kormedı… İnsan…
Oca (bek aşuwlanıp): – Aydı, mırıldama, domız! Şımdı mınawı şubuqman boyunnı olşermen. (Başqa bır yaqqa aylanıp, qolıman kosterıp) Ey, Qurtosman, Qurtosman!…
Qurtosman (ınce dawuşman, zorman soylene): – Ne diyceksız, ocay, mındaman...(Ayaqqa tura).
Oca: – Bar, ketır oca ablana bır-ekı asar suw.
Qurtosman: – Vay, canım, aysa, canım, ocay, ocayşıgım, tunewın agaş keskende, baltanı, bırden kormiy, sol qolımnın baş parmagına urdım, parmagımı kestım, canım ocay, e,e,e...
Oca (baqırıp): – Anladım, şişip qal, kozlerın kor bolgan eken, baltanı qolına urıp. (Başqa yaqqa aylanıp) Ey, kışkene Selami!
Selami (sozlerının ışınde "c " arifi yerıne "z ", "l" ve "r" arplernın cerıne "i " qullana, saqaw kışıdiy laqırdı ete): – Mındaman, ozay, ne dızeksız, ozay.
Oca: – Bar, oca ablana bır-ekı asar suw ketır!
Selami (cılamsırap): – Ozay, menım qatıyşıqyayımnın ışıne suw kiye.
Oca (bek ziyade aşuwlanıp): – Tur diymen saga saqaw it, qatırların teşık bolsa, balaqlarını tur de, bar al da kel!
Kışkene Selami tura, balaqların ture, oca ablasına suw ketırmege kete. Oca qalgan balalarnın sabaqların tınlemege başlay.
Oca (başqa dawuşman): – Aqız, Menli Ayşe! Oqı, qarayım, sabagınnı bılesınmı?
Menli Ayşe (murnın tarta, başın tırnay, sozıp-sozıp okıy): – Elifnı ustun "e", elifnı esre "i", elifnı otru "u", be ustun "be", be esre "bi", be otru "bu", te ustun "te", te esre "ti", te otru "tu", se ustun "se", se esre "si", se otru "su", cum ustun "ce", cum esre "ci", cum otru "cu"... (Elifbenı sonuna qadar oqıy).
Oca: – Boldı endı toqta, yarın "Elifke kusunen"nı uyrenıp kel.
Menli Ayşe (quvanıp): – Onı da bılemen, ocay. Istesenız oqıyım.
Oca: – Oqı qarayım, ezberden bılesınmı?
Menli Ayşe (başın kotere, awuzın kokke aşa, kozlerın cuma, sallanıp-sallanıp oqımaga başlay): – Elifke kusun "en", elifke esre "in", elifke otru "un". "Se"ge qadar yawaş oqıy, son şalt-şalt oqımaga başlay, "c", "a", "ha".
Oca: – Boldı, bek aruw, yarın Subanekenı uyren. Uyle namazı qılarmız. (Başqa yaqqa karay). Oqı sen, Bekmambet.
Bekmambet (başın tırnay, kozlerın oqalay, cenımen murnın surte, ozune maqsus bır maqamman sozıp oqumaga başlay): – Euzubillai, mineşşeytan iracim, pismilla iraman iraim. Elifde yoq, (yu... soza). "Be" astına bır noqta, "şalt-şalt"te ustunde ekı noqta, "se" ustune uş noqta, "cum" qarnında bır noqta, "h" da yoq… (soza) "ha" ustunde bir noqta, "dal"da yoq... (soza), "zal" ustunde bır noqta, "re" de yoq, "ze" ustunde bır noqta, "sin" de yoq, "şun" ustunde uş noqta.
Oca: – Apperım, Bekmambet!.. Babana aytayım, saga bır canı bork alsın.
(Bekmambet kuwana, qalpagın tuzete, cenımen murnın surte).
Oca (başqa bır balaga qarap): – Ey, taz Şurtiy! Oqı sen, bugun bılesınmı sabagınnı?
Taz Şurtiy (cılamsırap): – Ocam, tunewın oca ablama qıy kestım, aqşam ustu de ketıp şolden bızaw qaytardım, keşe de qazımız yoq edı, saba babam aqşa bermedı, qalipeme qampet ketırmedım, sabagımı bılmeymen...
Oca (bırden quturgan ayuwday aşuwlanıp ayaqqa tura, balalar koşe-onaq ralelernın astına pısalar. Oca qolından şubuqman taz Şurtiynı koteklemege başlay): – Sen taz yawur! Şıpıtday er waqıt bır yalanlar uydurıp kelesın…(Bek baqırıp). Ketırnız palankanı! Mına men senın canınnı alayım bugun...
Taz Şurtiy: – Urgan yerın otqa canmaz amman, ocayşıgım, kemışıklerım sındı da. (Bo qararda oca totay kışkene Selamimen Baubeknı qulaqlarından tutıp, suyrep kırgıze).
Oca totay (qocasına ayta): – Ey, bo şişkirnı maga suw ketırmege cibergenın ne ya? Anawı balaban yeşıl quyunı qopqaga tuşurgen...
Oca (şaşıp): – Şaştınmı, sen şoo? Neday yeşıl boyalı quyu?
Oca totay (qolın sallap): – Ay, vay, yeşıl boyalı quyu tuwıl, balaban yeşıl boyalı qopqanı quyuga tuşurgen eken.… E-e-e.
Oca (aşuwlanıp, Selamige qarap): – Ulan, qatıp tuşurdın o qopqanı quyuga?
Selami (cılamsıray, kozlerının yaşın surte): – Ozay, aysa ozay! Quyunın setine suwnı tokkenney, tokkenney, tokkenney de taygayavuq boygan. Suw taytazaqta bıyden ayagım taydı, qopqa da biyden quyuga tuştı de kettı.
Qurtbolat (bırden sekırıp turıp kulunşlı bır dawuşman saqawlanıp): Yalan ayta, ocay, esalet, tınewın saga barganda menım başıma bır taş urdı kasım-kozım bır qan boldı.
Oca (bek aşuwlanıp): – Esalet tuşurgendırsın onı, eşek!..
Selami: – Oyya biyya (vallah billah), esalet tusuymedım, ozay, zibi (cibi) qoptı tuştı de kettı.
Oca (yuksek dawuşman, bek aşuwlanıp): – Tur, dagıl da ketınız kozımnın aldından, aram olecekler... (Parmagıman sayıp). Tunewın suwga barganda balaban asarnı bır kırdınız, atlarnın astın kuregende seneknın sapı bır sındırdınız, bugun balaban yeşıl quyunı da qopqaga tuşurdınız, harap ettınız, qaraltımı. Sızden ne qayır korecek edım men. Aydı dagılınız!
Balalar (auladan şıqqan tuwarday turtuşıp, şımtışıp):
Caw, caw, cawunım,
Qara saban egiyım,
Qara tawuq soyayım,
Etın, mayın aşayım,
Qanın kokke şaşayım.
(Cırlay, cırlay dagılıp keteler).
Mart 3, 1919, Akmescit
Tatar street music in Bahcesaray - Crimea
Publicat de tatarman la vineri, martie 05, 2010 0 comentarii
tatar,tatarca,tatarşa,tatarlar,tatarlık,tatarım,tatarman,tartar,tatars,tatari,tatareşte
Confectionarea arcului asiatic (documentar corean)
Publicat de tatarman la joi, martie 04, 2010 0 comentarii
tatar,tatarca,tatarşa,tatarlar,tatarlık,tatarım,tatarman,tartar,tatars,tatari,tatareşte
Confectionarea arcului asiatic(aici corean).Chiar daca vidul este in limba coreana, imaginea este foarte reusita .
Confectionarea arcului asiatic(aici corean).Chiar daca vidul este in limba coreana, imaginea este foarte reusita .
"Sonmegen yildizlar"
Publicat de tatarman la joi, martie 04, 2010 0 comentarii
tatar,tatarca,tatarşa,tatarlar,tatarlık,tatarım,tatarman,tartar,tatars,tatari,tatareşte
Secvente de la premiera piesei "Sonmegen yildizlar"(Stele care nu se sting) la Academia Tatara de Teatru Dramatic si Muzical din Crimeea, care a avut loc in vara lui 2009 la Akmescit(Simferopol)
Poate vom avea si noi parte cat de curand de astfel de evenimente culturale, daca intentia infiintarii unei trupe tataresti de teatru se va materializa. InşAllah!
Secvente de la premiera piesei "Sonmegen yildizlar"(Stele care nu se sting) la Academia Tatara de Teatru Dramatic si Muzical din Crimeea, care a avut loc in vara lui 2009 la Akmescit(Simferopol)
Poate vom avea si noi parte cat de curand de astfel de evenimente culturale, daca intentia infiintarii unei trupe tataresti de teatru se va materializa. InşAllah!
Lutfi & Nicu C-tin - Ant etkemen aytamam
Publicat de tatarman la miercuri, martie 03, 2010 2 comentarii
tatar,tatarca,tatarşa,tatarlar,tatarlık,tatarım,tatarman,tartar,tatars,tatari,tatareşte
Rusul nutreste la Crimeea...
Publicat de tatarman la miercuri, martie 03, 2010 0 comentarii
tatar,tatarca,tatarşa,tatarlar,tatarlık,tatarım,tatarman,tartar,tatars,tatari,tatareşte
Liderul ultranationalist rus Vladimir Jirinovski a declarat, intr-un interviu acordat postului de radio "Eho Moskvi" ca este de parere ca, peste cinci ani de zile, partea estica a Ucrainei se va alipi la Federatia Rusa.
"Cred ca aceasta ar fi cea mai buna solutie. Pentru ca este evident faptul ca exista doua Ucraine diferite - vestul, care a facut parte din Austro-Ungaria, Polonia, adica Tarile Baltice, iar estul Ucrainei este Taskent. De aceea, estul este, de fapt, Rusia. Donbasul a fost facut cadou de Stalin, iar Crimeea de Hrusciov. Toate acestea au facut parte din Rusia, iar ca dovada sta faptul ca aceste regiuni sunt populate in mare parte de rusi", a explicat Jirinovski, care este liderul Partidului Liberal Democratic din Rusia si vicepresedinte al Dumei de Stat.
hotnews.ro
⊗
Ar trebui sa-i spuna cineva acestui mascarici nefericit de "Vadim" al Rusiei sa invete mai intai istoria adevarata.Daca rusii au colonizat peste tot pe unde au omorat si surghiunit, nu inseamna ca acele pamanturi le si apartin! Cel putin Crimeea nu este a rusilor si nici macar al ucrainienilor, ci a tatarilor care sunt recunoscuti de toata lumea ca nativi al acelui teritoriu.
Asa ca, sa-i transmita cineva acestui clovn vodcangiu rus, ca in mod normal si dupa parerea multora, "Rusia" ar trebui situata undeva la Polul Nord, inghesuita intr-un iglu, iar singurul lucru alipit ei pe buna dreptate ar fi un sirag de conserve goale si un şut in fund !
Liderul ultranationalist rus Vladimir Jirinovski a declarat, intr-un interviu acordat postului de radio "Eho Moskvi" ca este de parere ca, peste cinci ani de zile, partea estica a Ucrainei se va alipi la Federatia Rusa.
"Cred ca aceasta ar fi cea mai buna solutie. Pentru ca este evident faptul ca exista doua Ucraine diferite - vestul, care a facut parte din Austro-Ungaria, Polonia, adica Tarile Baltice, iar estul Ucrainei este Taskent. De aceea, estul este, de fapt, Rusia. Donbasul a fost facut cadou de Stalin, iar Crimeea de Hrusciov. Toate acestea au facut parte din Rusia, iar ca dovada sta faptul ca aceste regiuni sunt populate in mare parte de rusi", a explicat Jirinovski, care este liderul Partidului Liberal Democratic din Rusia si vicepresedinte al Dumei de Stat.
hotnews.ro
⊗
Ar trebui sa-i spuna cineva acestui mascarici nefericit de "Vadim" al Rusiei sa invete mai intai istoria adevarata.Daca rusii au colonizat peste tot pe unde au omorat si surghiunit, nu inseamna ca acele pamanturi le si apartin! Cel putin Crimeea nu este a rusilor si nici macar al ucrainienilor, ci a tatarilor care sunt recunoscuti de toata lumea ca nativi al acelui teritoriu.
Asa ca, sa-i transmita cineva acestui clovn vodcangiu rus, ca in mod normal si dupa parerea multora, "Rusia" ar trebui situata undeva la Polul Nord, inghesuita intr-un iglu, iar singurul lucru alipit ei pe buna dreptate ar fi un sirag de conserve goale si un şut in fund !
Acesta este individul cu pricina. Beat fiind, in 2008, tragea cu pusca dupa ciori dintr-un tren de pasageri! Deci el nu reuseste sa-si administreze propriul creier...pentru ce ii trebuie si o parte din Ucraina si toata Crimeea ...nu stiu?!
We are the champions
Publicat de tatarman la marți, martie 02, 2010 0 comentariiSaluturi, Urări, Declarații / Selamlașmalar;Qayırlamalar
Publicat de tatarman la luni, martie 01, 2010 0 comentarii
tatar,tatarca,tatarşa,tatarlar,tatarlık,tatarım,tatarman,tartar,tatars,tatari,tatareşte
O zi bună!; Pacea fie cu tine! = Selam alekĭm! - raspuns- "Alekĭm selam!"
Selam ; Meraba! = Salut!
Buna dimineata! = Qayırlı erten!
Buna ziua! = Qayırlı kün! Kün aydın!
Buna seara! = Qayırlı aqşam!
Noapte buna! = Qayırlı keşe! -raspuns-"Qayırĝa qarşı"
Bine ati venit! = Qoş keldĭnĭz!
Să crească mare alături de părinți - Bebiynız babalı neniylı ossın!
Să dea Dzeu copilului viață lungă - Alla ewlatĭnĭzğa uzın ömır bersĭn!
Poftă bună!Să vă fie de bine! = Bereketlĭ bolsın!; Aș bolsın!
Poftiti, luati loc! = Buyurnız, cer alnız!
Sunteti oricand bineveniti! = Qapımız așıq törĭmĭz boș!
Te iubesc (mult)! = Senĭ (kop) suyemen!
Iubitul meu!; Iubita mea! = Süygĭlĭm! / Așkĭm!
An nou fericit! = Canĭ seneler qayırlı bolsın!
La multi ani! = Qayırlı seneler!
La multi ani!(la aniversarea varstei) = Qayırlı yaşlar!; Tuwğan künĭn qayırlı bolsın!
Sarbatori fericite! = Bayram qayırlı/qutlı/mutlı bolsın!
Felicitari! = Qayırlı bolsın!; Közaydĭn!
Casă de piatră! = Üyken toyınız/Toyınız qayırlı bolsın!
Căsătorie trainică! = Üylĭgĭnĭz qayırlı bolsın!
Viață lungă! = Uzın ömĭrler!
Și ție de asemenea!(nu se spune la ocazii triste!) = Sağa da șay bolsın!
Sa ne ajute Dumnezeu! = Alla yardım etsĭn!
Dumnezeu sa va/ne dea putere/răbdare! = Alla sabır bersĭn!
ultima actualizare decembrie 2019
O zi bună!; Pacea fie cu tine! = Selam alekĭm! - raspuns- "Alekĭm selam!"
Selam ; Meraba! = Salut!
Buna dimineata! = Qayırlı erten!
Buna ziua! = Qayırlı kün! Kün aydın!
Buna seara! = Qayırlı aqşam!
Noapte buna! = Qayırlı keşe! -raspuns-"Qayırĝa qarşı"
Bine ati venit! = Qoş keldĭnĭz!
Bine v-am(ne-am) gasit! = Qoş boldıq!
La revedere!; Cu bine! = Körĭșĭrmĭz! Küle-küle!
Drum bun! = Colınız tegĭs bolsın!
Mergeți cu bine/ sanatosi!= Sawlıqman barınız!
Mergeți cu bine/ sanatosi!= Sawlıqman barınız!
Ramaneti cu bine/ sanatosi!= Sawlıqman qalınız!
Numai bine!; Salutari! = Selamlar!
Sa fiti sanatos! = Saw bolınız! / Esen bolınız!
Ești bine? = Aruwmısın? Esenmĭsĭn? Qatesın?
Ești bine? = Aruwmısın? Esenmĭsĭn? Qatesın?
Sanatate!; Sa traiesti! = Köp yaşa!; Yaşa!
Multumesc! = Saw bolınız!; Rahmet!
Sa cresti mare! = Balaban (qız/caş/aqay) bol!
Mulțumesc! = Sawbol!
Sa fii sanatos şi sa ne traiesti! = Saw bol, bar bol!
Mulțumesc! = Sawbol!
Sa fii sanatos şi sa ne traiesti! = Saw bol, bar bol!
Să crească mare alături de părinți - Bebiynız babalı neniylı ossın!
Să dea Dzeu copilului viață lungă - Alla ewlatĭnĭzğa uzın ömır bersĭn!
Poftă bună!Să vă fie de bine! = Bereketlĭ bolsın!; Aș bolsın!
Poftiti, luati loc! = Buyurnız, cer alnız!
Sunteti oricand bineveniti! = Qapımız așıq törĭmĭz boș!
Iubitul meu!; Iubita mea! = Süygĭlĭm! / Așkĭm!
An nou fericit! = Canĭ seneler qayırlı bolsın!
La multi ani! = Qayırlı seneler!
La multi ani!(la aniversarea varstei) = Qayırlı yaşlar!; Tuwğan künĭn qayırlı bolsın!
Sarbatori fericite! = Bayram qayırlı/qutlı/mutlı bolsın!
Felicitari! = Qayırlı bolsın!; Közaydĭn!
Casă de piatră! = Üyken toyınız/Toyınız qayırlı bolsın!
Căsătorie trainică! = Üylĭgĭnĭz qayırlı bolsın!
Viață lungă! = Uzın ömĭrler!
Și ție de asemenea!(nu se spune la ocazii triste!) = Sağa da șay bolsın!
Sa ne ajute Dumnezeu! = Alla yardım etsĭn!
Binecuvantat de Dumnezeu ! = MaşAlla! ; Maşalası bar!
Cu voia lui Dumnezeu!; Sa dea Dumnezeu! = InşAlla!
Fereasca Dumnezeu! = Alla köstermesĭn / qorısın!
Condoleante! = Başınız saw bolsın! - raspuns- Dostlar sau bolsın!Dumnezeu sa va/ne dea putere/răbdare! = Alla sabır bersĭn!
ultima actualizare decembrie 2019
Abonați-vă la:
Postări (Atom)